İçe Kapanıklık
İçe kapanık çocuklar, duygu ve düşüncelerini kolaylıkla başkalarıyla paylaşmazlar. Yeni durumlara zor uyum sağlarlar.
Arkadaş edinmede problem yaşarlar, grup oyunlarına katılmaktan zevk almazlar ve genellikle yalnız oynamayı tercih ederler. Güvensizlik hissettiklerinden bu çocukların güven duyguları güçlendirilmelidir. Yeterli ilgi ve sevgi gösterilmelidir. Kendini ifade etmeye özendirilmeleri gerekir. Genellikle bu özellikteki çocuklar, sessiz ve uslu olduklarından toplumca onaylanırlar. Bu durum çocuğun hoşuna gitmekte ve yetişkinlerin beğendiği bu kimliğe daha çok bürünmektedirler.
Son olarak, okul öncesi çağı adı verilen bu dönem, çocuğun en renkli, en hareketli dönemlerinden birisidir. Bu dönemde çocuk hızlı dil gelişimi etkisiyle konuşkan, cıvıl cıvıl, yaşam doludur.
Ailenin etkisi nedir…Buna sebep olabilirmi….Ya da şartlar…nasıl olmalı…Uzman destek gerekirmi….
Çocuk yaşamla karşılaştıkça ve deneyimledikçe de içine kapanabilir ve utangaç davranabilir. Örneğin anne ve babası kurallara çok dikkat eden, diktatörce tutumları olan bir anne ve baba ise çocuk aşırı korkudan ötürü içine kapanabilir ve bu hayatının her alanına dağılabilir. Bu çocukların bu hali ebeveynlerince ve çevresindeki diğer büyüklerce olumlu bir hal gibi algılanır ve “ne kadar uslu çocuk maşallah” diye yorumlar yapılır, halbuki ortada sorunlu bir durum vardır. Ayrıca çocuğun onu sürekli aşağılayan, yaptığı hiçbir şeyden memnun olmayan bir anne veya bir babası var ise de çocuk kendine olan güvenini kaybedebilir ve çekingen davranmaya başlayabilir.
Çocuğun okulda öğretmen ve arkadaşları ile olan ilişkileri de ailedeki ilişkiler kadar önemlidir. Öğretmenin okulda çocuğa olan tavrı, onu arkadaşlarının yanında küçük düşürmesi, çocuğa olan güveninin azlığı veya çocuğu yapamayacağı konularda çok zorlaması çocuğun içine kapanmasına sebep olabilir. Çocuğun okuldaki arkadaşları ile ilişkileri, arkadaşlarının sürekli alay konusu olması, onu kullanmaları ve aşağılamaları da hem çocuğun okuldan korkmasına hem de içine kapanmasına sebep olabilir. Çocuk bu içine kapanma ve çekingenlik sonucunda depresyona bile girebilir.
Bu gibi durumlarda aile, öğretmen ve psikiyatrist veya psikolog beraber çalışmalıdır. Uzman, çocuğun her durumda uygun davranışlar gösterebilmesi için öğretmenlere ve aileye ipuçları sağlayabilir. Hekim aynı zamanda çocukla da birebir çalışabilir, çocuğun çekingenliğinin nedenlerini fark etmesini ve bunlar yerine daha fonksiyonel davranış ve düşüncelerin geliştirilmesini sağlayabilir. Bu tür sorunlarda en iyi yaklaşım hem aile hem de çocukla çalışmaktır.